Świątynia pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika powstała w latach 1896-1900 z wykorzystaniem istniejących dawnych murów. Głównym fundatorem byli Elżbieta i Roman Potocki, ówczesnych właściciel Łańcuta oraz proboszcz Ks. Emil Zauderer. Od strony miasta, na południowej ścianie kościoła parafialnego znajduje się szereg czarnych marmurowych epitafiów, a wśród nich tablica poświęcona właśnie Ks. Emilowi Zaudererowi, proboszczowi, który zapisał się wielką ofiarnością w dziejach łańcuckiej fary.
Przebudowę fary dokonano według projektu krakowskiego architekta, Teodora Talowskiego oraz łańcuckich budowniczych Jana i Stanisława Cetnarskich przy szerokim udziale Dionizego Krzyczkowskiego, architekta ze Lwowa, projektanta wieży. Barokowa, dwu-wieżowa fara była bowiem już za małą świątynią nie tylko na potrzeby miasta i parafii, lecz z uwagi na stale rozwijający się kult obrazu Matki Boskiej Szkaplerznej.
Powstał więc kościół eklektyczny z dominacją cech neogotyckich, murowany. Budowla jest trójnawowa, orientowana, z nowym transeptem o poligonalnych absydach sugerujących boczne kaplice oraz prezbiterium szerokości nawy głównej z kryptą grobową Potockich w podziemiach.
Od frontu kościół posiada wysuniętą do przodu masywną, trzykondygnacyjną wieżę postawioną na planie kwadratu, otoczoną po bokach wieżyczkami i schodami prowadzącymi na chór. Wieża pokryta jest dachem w kształcie hełmu ostrosłupowego, z kruchtą w przyziemiu i wejściem głównym. Dwa boczne wejścia z fasadami są zwieńczone uskokowo trójkątnymi przyczółkami z figurami Św. Piotra i Św. Pawła oraz krzyżami na szczytach usytuowanymi na osi naw bocznych.
Na wieży umieszczone są trzy dzwony Stanisław o masie 1600 kg i średnicy 150 cm , ufundowany przez Lubomirskiego w 1628 roku, Maria o masie 700 kg i średnicy 100 cm oraz Florian o masie 400 kg i średnicy 76 cm ufundowanych przez parafian w 1958 roku.
W 1984 roku, dwuspadowe dachy oraz wieżyczkę wraz z sygnaturką znajdującą się na skrzyżowaniu naw, pokryto blachą miedzianą. W hełmie wieży głównej znajdują się cztery lukarny według projektu Stanisława Szczęka z Krakowa. W czasie ostatniej z końca ubiegłego stulecia przebudowy, zmieniła się nie tylko całkowicie bryła architektoniczna kościoła, jej wielkość i styl, ale także i wystrój świątyni.
Dawny kościół przed przebudową był krótszy i posiadał wymiary ; 29 m długości i 24 m szerokości. Obecnie długość kościoła wynosi 41 m, szerokość 24 m i szerokość nawy krzyżowej 29 m . Wysokość nawy głównej wynosi 12m, zaś naw bocznych ponad 6m.
Zmienił się również styl kościoła. Nawy boczne pozostały w stylu romańskim, nawa zaś główna, prezbiterium i nawy boczne w ramionach krzyża wykonane zostały w stylu neogotyckim. Kościół w swojej obecnej postaci jest więc połączeniem dwu części; pierwszej – starszej, obejmującej nawę główną – pochodzącą z XV wieku i naw bocznych z 1730 roku roku oraz nowszą , tworzącą poprzeczne ramie kościoła zamknięte z obu stron kaplicami wraz z prezbiterium z lat 1896-1900.
Dawna dekoracja malarska zachowała się do dzisiaj jedynie we fragmentach polichromii .
Autorem tej polichromii był Karol Heimroth, artysta lwowskiego. Na sklepieniach powstała nowa bogata ornamentyka roślinna, ściany przybrały kolor niebieski.
Na ścianach nawy głównej znajdują się figuralne sceny świętych, na stronie południowej, od strony chóru są to ; Św. Zofia , Św. Augustyn , Św. Barbara , a po stronie przeciwnej Św. Franciszek , Św. Katarzyna i Św. Hieronim . Na podłuczu nawy głównej, na styku z transeptem namalowano popiersia 12 apostołów.Tondo – Koronacja Maryi na Królowę Jest tam m. in. tondo podtrzymywane przez dwa klęczące anioły, przedstawiające Koronację Maryi na Królowę Świata .
Wnętrze kościoła upiększają różnorodne witraże ostrołukowe wykonane przez Teodora Zajdzikowskiego z Krakowa, z postaciami Ewangelistów i Apostołów.
W prezbiterium są dwa witraże , św. Piotra i św. Pawła. Witraże w północnym skrzydle transeptu ; św. Mateusza i św. Łukasza a w południowym skrzydle transeptu witraże św. Marka, i św. Jana. Wszystkie witraże umieszczone są na tle kompozycji geometryczno-roślinnej. Pozostałe witraże w nawach bocznych upamiętniają historyczne kaplice i ich położenia na przestrzeni wcześniejszych wieków. Są tam witraże wedeńczyka Carla Geylinga z 1898 roku przedstawiające patronów św. Barbarę , św. Michała Archanioła , św. Józefa i św. Franciszka , a także dodatkowo św. Karola Boromeusza i Izydora ( patrona rolników). Pod nimi znajdowały się kiedyś ołtarze; Bożego Miłosierdzia, św. Franciszka, śś. Moniki i Augustyny,św. Anny.
Osiem kolejnych innych witraży umieszczonych jest w podziemiu, w neoromańskiej krypcie grobowej Potockich. Wykonano je w krakowskiej pracowni Stanisława Żeleńskiego w 1908 r.
Od północy jest to umęczony Chrystus Ecce Homo , u stóp którego wprawiono herby Szreniawa Lubomirskich i Pogoń, Czartoryskich oraz od południa Matka Boska Ostrobramska z herbami Pilawa, Potockich i Trąby Radziwiłłów. Oba są sygnowane i zrobione według projektu krakowskiego malarza, Jana Bukowskiego. Wszystkie witraże wstawili Salomon Both oraz Władysław i Józef Augustynowiczowie, Witraże te są wzmacnione dodatkowymi siatkami i szybami od zewnątrz. Oni też wykonali wszelakie prace kowalskie jak i artystyczne drzwi w fasadzie czy prowadzące do krypty grobowej oraz balaski. Kamieniarkę wykonał Franciszek Dąbek. W przejściach z naw bocznych do nawy głównej umieszczone są obrazy świętych , św. Andrzeja Boboli, św. Maksymilian Kolbego, św. Róża z Limy, św. Barbara.
W nowym prezbiterium znajduje się nowy ołtarz główny ufundowany przez łańcuckich kolatorów, których przypominają Ołtarz Główny, 38kbrzeźby wstawione w ołtarz , są to ; Elżbieta, Roman, Alfred i Jerzey. Pod nimi znajdują się herby Pogoń – Pilawa i Trąby – Pilawa . Neogotycki ołtarz główny wieńczy rzeźba grupy Maryjnej, odczytywana dzisiaj jako rzeźba z Matką Boską Różańcową oraz św. Dominikiem i św. Katarzyną Sieneńską na co wskazuje kolorystyka szat zakonników. Nie wyklucza to faktu, że pierwotnie mogła być to grupa Matki Boskiej Szkaplerznej ze św. Szymonem Stockiem z Kent i karmelitanką św. Marią Magdaleną de Pazzi, której atrybutem jako dominikanki, św. Katarzyny Sieneńskiej jest cierniowa korona na głowie.
W centrum ołtarza znajduje się sygnowane i datowane płótno „Wskrzeszenie Piotrawina” lwowskiego malarza, Józefa Reichana z 1860 roku, wykonane na zamówienie Alfreda II Potockiego. Przeniesiono też wtedy z wcześniejszego ołtarza głównego na boczną ścianę transeptu, do jednego z neogotyckich wówczas ołtarzy, obraz Matki Boskiej Różańcowej łaskami słynącej już od 1650 roku, a pochodzący z łańcuckiego dominikańskiego kościoła pod wezwaniem św. Piotra i Pawła . Kościół ten Austriacy spalili w 1820 roku. Ten olejny obraz malowany jest na płótnie w typie ikony przez Teodora Senkowicza ze Lwowa. W 1897 roku. Teodor Talowski wykroił postać Matki Boskiej Różańcoej wzdłuż osiemnastowiecznej sukienki zrobionej z pozłacanego drewna i nałożył go na nowe posrebrzane, drewniane tło. W drugim bliźniaczym, neogotyckim ołtarzu umieszczono podominikański obraz Św. Sebastiana patrona Łańcuta od morowego powietrza , sygnowaną kopię pędzla Jana Procińskiego w/g pierwowzoru Włocha Francesco Donatiego. Św. Sebastian jest czczony jako patron w zaraźliwych chorobach.
W zamknięciu południowego ramienia transeptu znajduje się natomiast ołtarz z cudownym, koronowanym Obrazem Matki Boskiej Szkaplerznej (obecnie Kaplicę). Obraz ten został w 1670 roku przywieziony z Krakowa przez karmelitę i sprzedany łańcuckiemu rajcy Krzysztofowi Ziemczykowi za dwie sztuki sukna. Jest to kopia z później koronowanego w 1883 r. obrazu krakowskiej Matki Boskiej Piaskowej , która w łańcuckim obrazie, w domu rajcy, poskromiła niebiańskim światłem rozpustną młodzież, dając tym wyraz swej niezwykłości i łask w tej kopii. Podolski fundując w 1679 r. srebrną sukienkę przekazał wizerunek Cudownej Bożej Matki nowo założonemu wówczas Bractwu Św. Szkaplerza w Łańcucie, aby otaczany był prawdziwym i powszechnym nabożeństwem. Obecnie mieści się on w eklektycznym, dwukondygnacyjnym ołtarzu wykonanym w 1900 roku według projektu Kazimierza Chodzińskiego z Krakowa. W zwieńczeniu ołtarza dodano sygnowane płótno Święta Rodzina pędzla Augusta Westphalena z Berlina, przemalowany przez Teofila Kowalczyka z Krakowa w 1933 roku. Matka Boska Szkaplerzna w cudownym łańcuckim obrazie otaczana jest najwyższą czcią i miłością wiernych, czego wyrazem, za otrzymane łaski są ufundowane złote korony wykonane przez Jana Kudybę według projektu Wrzesława Żurawskiego z Łańcuta. Arcybiskup Metropolita Przemyski, Ignacy Tokarczuk podczas uroczystości koronacyjnej 20 września 1992 r. nałożył je na skronie Jezusa i Jego Boskiej Matki, Maryi. Korony te osobiście poświęcił Ojciec Święty, Jan Paweł II, 2 czerwca 1991 roku w czasie swojej czwartej pielgrzymki do ojczystego kraju, Polski.
Po przeciwnej stronie umieszczono drugi, podobny do szkaplerznego; ołtarz, tego samego autorstwa. Obraz Najświętsze Serce Pana Jezusa , odczytywany jest jak awers szkaplerza, z rzeźbionym krucyfiksem i płótnem w zasuwie przedstawiającym widzenie św. Małgorzaty Marii Alacoque. Nad nimi w zwieńczeniu ołtarza dodano płótno Trójca Święta pędzla prawdopodobnie Karola Chodzińskiego. W ten sposób w 1903 r. kościół został ozdobiony dwoma nowymi kaplicami. To duchowe stanowisko Maryi jako Matki Kościoła przekazuje Chrystus testamentem z krzyża co zostało utrwalone w łańcuckim kościele przez Stanisława Jakubczyka, artystę z Krakowa, w piątej Stacji Matki Boskiej Bolesnej wykonanej z kafli ceramicznych w 1961 roku oraz w XII stacji Drogi Krzyżowej – młotkowanych odlewów z mielonego marmuru z 1954 roku. Dramat wszystkich ludzi, całego Kościoła, mimo że przemijają tysiąclecia rozgrywa się na drodze krzyżowej świata, na której Maryja jest Pośredniczką do Chrystusa Zbawiciela. Dlatego oprócz niezliczonej ilości wot Maryjnych w kompozycjach koronek i korali rozpiętych na pąsowych płycinach gablot oskrzydlających szkaplerzny ołtarz złożone są w parafialnym skarbcu niezwykle cenne wota. Pośród nich jest ornat z białego adamaszku, haftowanego złotą nicią i barwnymi jedwabiami z wizerunkiem Matki Boskiej wśród girland kwiatów, ufundowany w połowie XIX w. przez Józefinę z Stacja Matki Boskiej BolesnejCzartoryskich Potocką. Jest też wiedeński kielich wraz z pateną, eklektyczny z pozłacanego srebra, z 48 – ma rubinami i napisem”Virgo Immaculata ora pro nobis” ( Panno Niepokalana módl się za nami) ofiarowany w 1884 r. przez Marię z Sanguszków i Alfreda II Potockich. Do dziś także stoi w farze po prawej stronie u podstawy tęczy sygnowana i datowana rzeźba wotywna z karraryjskiego marmuru przedstawiająca figurę Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny według Bartolomeo Estebana Murilla wykonana w 1884 r. przez wiedeńskiego artystę Aleksandra Maillera, z napisem na cokole Pod Twoją Obronę uciekamy się . Została ona wystawiona przez Romana Potockiego, III ordynata, po śmierci pierwszej żony, Izabeli z Potockich z Brzeżan. Dnia 2 października 1900 roku odbyła się uroczystość poświęcenia, ukończonego po ostatniej przebudowie kościoła parafialnego w Łańcucie. Aktu tego dokonał biskup Józef Sebastian Pelczar, ordynariusz przemyski, gorliwy czciciel Najświętszego Sakramentu, Serca Jezusowego i Matki Boskiej. W 1991 roku Stolica Apostolska wyniosła na ołtarze tego Błogosławionego Biskupa, który konsekrował łańcucką farę pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa i Męczennika jako sanktuarium Maryjne.